De Cartesiusdriehoek: decor van zwijgzame loodsen en kantoren, omgeven door asfalt en rails. Je kunt je nauwelijks voorstellen dat dit voormalige Utrechtse rangeerterrein wordt getransformeerd tot ‘Urban Blue District’. Een klimaatbestendige, groene stadswijk die je in alles uitnodigt tot een gezonde leefstijl. In dit artikel stellen we je voor aan één van de spannendste stedelijke ontwikkelingen van Nederland.  

Maarten Stam is namens MRP Development van meet af aan betrokken bij de plannen voor de Cartesiusdriehoek. 

“Met de Cartesiusdriehoek gaan we voor een stadswijk die hét voorbeeld wordt van een gezonde duurzame leefomgeving. De wetenschappelijke theorie van de ‘Blue Zones’ vormde hierbij ons vertrekpunt. Deze theorie gaat over gebieden in de wereld waar mensen langer, gezonder en gelukkiger leven. Dit bracht ons op het idee om vier kenmerken uit die theorie naar een stedelijke omgeving vertalen: natuurlijke beweging, gezonde voeding, community en zingeving & ontspanning.

We weten van ‘Blue Zones’ dat het vooral de omgeving is die gezond gedrag bij mensen uitlokt. Denk aan de noodzaak om te bewegen; bewust te eten en anderen te ontmoeten. In onze plannen willen we de stedelijke omgeving zoveel mogelijk inzetten om de gezondheid van bewoners positief te beïnvloeden. 

De Cartesiusdriehoek wordt bijvoorbeeld een wijk die je uitnodigt om naar buiten te gaan en te bewegen. De wijk is groen, wandelen en fietsen vormen er het hoofdvervoer. Ook nodigt de wijk uit tot sociale contacten. Het CAB-gebouw (voormalige NS-werkplaats) wordt de ‘huiskamer’ van de wijk. Hier vind je horeca en plekken waar je kunt werken, sporten en socializen. Daarnaast komen er allemaal kleinere ‘huiskamers’ in het gebied, waar bewoners van alles kunnen organiseren om een warme community te  bouwen.” >>

Marco Teuns is (namens het consortium van Ballast Nedam Development en MRP Development) projectdirecteur van de Cartesiusdriehoek. Het is de komende jaren zijn missie om het plan tot uitvoering te brengen.  

“In onze steden kampen we met woningnood. Tegelijkertijd staan we voor grote uitdagingen op het gebied van klimaat, energie en gezondheid. De grote vraag is: kunnen we toekomstbestendig bijbouwen, maar wel zodanig dat mensen gezonder en gelukkiger kunnen leven? Met de Cartesiusdriehoek willen we hierop een antwoord geven. 

Wat ik gaaf vind, is dat deze woonwijk allerlei vernieuwende concepten samenbrengt. Denk aan groen dat bijdraagt aan biodiversiteit én betere luchtkwaliteit. Maar ook aan deelmobiliteit, gevels die hittestress verminderen, accu’s van elektrische auto’s die benut worden voor de opslag van zonne-energie. En zo kan ik nog wel even doorgaan. We gaan die ambities ook écht waarmaken. Dit is de uitdaging waarvoor we nu staan, want op 14 hectare, moet veel gebeuren. We bouwen niet alleen woningen, we moeten ook een waterberging, infrastructuur voor fiets en deelmobiliteit, groen en een netwerk voor duurzame energie aanleggen. Om dit te laten slagen moeten alle betrokken partijen (zoals NS en gemeente Utrecht) elkaar vinden om al die puzzelstukjes logisch samen te laten vallen.

En we willen ook meten én weten of bewoners zich inderdaad gezonder en gelukkiger gaan voelen. Met universitair onderzoek willen we aan de hand van de Cartesiusdriehoek nieuwe inzichten opdoen over de ontwikkeling van duurzame en gezonde stadswijken.” >>

Een mooi concept is één, maar je moet ook weten of het haalbaar is. Anthony van Dongen vertelt hoe de ingenieurs van Antea Group dit onderzochten.

“Een voormalig rangeerterrein ingeklemd tussen spoorlijnen, wegen en bestaande woonwijken. Planologisch en milieutechnisch gezien is het razend ingewikkeld om op deze plek een duurzame gezonde woonwijk te bouwen. Want, wat heb je nodig om woningbouw mogelijk te maken? Wat voor geluidsscherm moet er op basis van wet- en regelgeving komen? Wat kost het om het groen en alle energieplannen te realiseren? 

Bovengronds moet veel gebeuren, maar ondergronds misschien nog wel meer. Je komt hier allerlei verontreinigingen tegen, maar ook oude kabels en leidingen. Wat kost het om die op te ruimen; hoe doe je dit zo slim mogelijk? Dit mag natuurlijk nooit natte-vinger-werk zijn. Het is de kunst om dit zo nauwkeurig mogelijk in te schatten. Je wilt voorkomen dat je de bodemsanering op een miljoen raamt, waar later toch vijf miljoen nodig is. 

Dit vraagt om onderzoek, kennis van wet- en regelgeving én een vooruitziende blik. En natuurlijk om experts die dúrven adviseren. Onze adviseur vastgoedontwikkeling Matthijs Höppener, was in staat om al onze specialisten uit te dagen om met zo min mogelijk onderzoek, zo goed mogelijk alle risico’s, kosten en gevolgen voor de exploitatie in kaart te brengen. Van bodem tot luchtkwaliteit, van geluid tot ecologie: het is mede dankzij deze specialisten dat dit unieke plan gerealiseerd kan worden.” >>

De Cartesius-driehoek in feiten:

  • De gebiedsontwikkeling is een samenwerking tussen MRP Development
  • en Ballast Nedam Development.
  • De Cartesiusdriehoek is een 14 hectare groot voormalig NS-terrein. 
  • Het consortium realiseert er 2.510 koop- en huurwoningen in de wijk, waarvan minimaal 25% sociale huurwoningen. 
  • Het nieuwe gebied wordt duurzaam, groen, verkeersarm en krijgt de uitstraling van een park met veel groen en wandelplaatsen.
  • De wijk stimuleert het gebruik van de fiets en het openbaar vervoer.
  • Energie, water en gebruikte materialen in de nieuwe wijk zijn duurzaam. 
  • De voormalige busremise en werkplaats van de NS, het CAB-gebouw,
  • wordt de centrale ontmoetingsplek van de wijk.
  • Kijk voor meer info op: www.cartesiusdriehoek.nl. 

Over Blue Zones
Blue Zones zijn vijf gebieden in de wereld – Okinawa, Nicoya, Loma Linda, Sardinië en Ikaria – waar veel inwoners uitzonderlijk lang en in goede gezondheid leven. Al deze gebieden delen negen gemeenschappelijke kenmerken. Door een artikel in de National Geographic (‘The Secrets of a Long Life’: Dan Buettner) kwamen deze in 2005 onder de aandacht. Meer weten? Check www.bluezones.com.

De Cartesiusdriehoek: decor van zwijgzame loodsen en kantoren, omgeven door asfalt en rails. Je kunt je nauwelijks voorstellen dat dit voormalige Utrechtse rangeerterrein wordt getransformeerd tot ‘Urban Blue District’. Een klimaatbestendige, groene stadswijk die je in alles uitnodigt tot een gezonde leefstijl. In dit artikel stellen we je voor aan één van de spannendste stedelijke ontwikkelingen van Nederland.  

Maarten Stam is namens MRP Development van meet af aan betrokken bij de plannen voor de Cartesiusdriehoek. 

“Met de Cartesiusdriehoek gaan we voor een stadswijk die hét voorbeeld wordt van een gezonde duurzame leefomgeving. De wetenschappelijke theorie van de ‘Blue Zones’ vormde hierbij ons vertrekpunt. Deze theorie gaat over gebieden in de wereld waar mensen langer, gezonder en gelukkiger leven. Dit bracht ons op het idee om vier kenmerken uit die theorie naar een stedelijke omgeving vertalen: natuurlijke beweging, gezonde voeding, community en zingeving & ontspanning.

We weten van ‘Blue Zones’ dat het vooral de omgeving is die gezond gedrag bij mensen uitlokt. Denk aan de noodzaak om te bewegen; bewust te eten en anderen te ontmoeten. In onze plannen willen we de stedelijke omgeving zoveel mogelijk inzetten om de gezondheid van bewoners positief te beïnvloeden. 

De Cartesiusdriehoek wordt bijvoorbeeld een wijk die je uitnodigt om naar buiten te gaan en te bewegen. De wijk is groen, wandelen en fietsen vormen er het hoofdvervoer. Ook nodigt de wijk uit tot sociale contacten. Het CAB-gebouw (voormalige NS-werkplaats) wordt de ‘huiskamer’ van de wijk. Hier vind je horeca en plekken waar je kunt werken, sporten en socializen. Daarnaast komen er allemaal kleinere ‘huiskamers’ in het gebied, waar bewoners van alles kunnen organiseren om een warme community te  bouwen.” >>

Marco Teuns is (namens het consortium van Ballast Nedam Development en MRP Development) projectdirecteur van de Cartesiusdriehoek. Het is de komende jaren zijn missie om het plan tot uitvoering te brengen.  

“In onze steden kampen we met woningnood. Tegelijkertijd staan we voor grote uitdagingen op het gebied van klimaat, energie en gezondheid. De grote vraag is: kunnen we toekomstbestendig bijbouwen, maar wel zodanig dat mensen gezonder en gelukkiger kunnen leven? Met de Cartesiusdriehoek willen we hierop een antwoord geven. 

Wat ik gaaf vind, is dat deze woonwijk allerlei vernieuwende concepten samenbrengt. Denk aan groen dat bijdraagt aan biodiversiteit én betere luchtkwaliteit. Maar ook aan deelmobiliteit, gevels die hittestress verminderen, accu’s van elektrische auto’s die benut worden voor de opslag van zonne-energie. En zo kan ik nog wel even doorgaan. We gaan die ambities ook écht waarmaken. Dit is de uitdaging waarvoor we nu staan, want op 14 hectare, moet veel gebeuren. We bouwen niet alleen woningen, we moeten ook een waterberging, infrastructuur voor fiets en deelmobiliteit, groen en een netwerk voor duurzame energie aanleggen. Om dit te laten slagen moeten alle betrokken partijen (zoals NS en gemeente Utrecht) elkaar vinden om al die puzzelstukjes logisch samen te laten vallen.

En we willen ook meten én weten of bewoners zich inderdaad gezonder en gelukkiger gaan voelen. Met universitair onderzoek willen we aan de hand van de Cartesiusdriehoek nieuwe inzichten opdoen over de ontwikkeling van duurzame en gezonde stadswijken.” >>

Een mooi concept is één, maar je moet ook weten of het haalbaar is. Anthony van Dongen vertelt hoe de ingenieurs van Antea Group dit onderzochten.

“Een voormalig rangeerterrein ingeklemd tussen spoorlijnen, wegen en bestaande woonwijken. Planologisch en milieutechnisch gezien is het razend ingewikkeld om op deze plek een duurzame gezonde woonwijk te bouwen. Want, wat heb je nodig om woningbouw mogelijk te maken? Wat voor geluidsscherm moet er op basis van wet- en regelgeving komen? Wat kost het om het groen en alle energieplannen te realiseren? 

Bovengronds moet veel gebeuren, maar ondergronds misschien nog wel meer. Je komt hier allerlei verontreinigingen tegen, maar ook oude kabels en leidingen. Wat kost het om die op te ruimen; hoe doe je dit zo slim mogelijk? Dit mag natuurlijk nooit natte-vinger-werk zijn. Het is de kunst om dit zo nauwkeurig mogelijk in te schatten. Je wilt voorkomen dat je de bodemsanering op een miljoen raamt, waar later toch vijf miljoen nodig is. 

Dit vraagt om onderzoek, kennis van wet- en regelgeving én een vooruitziende blik. En natuurlijk om experts die dúrven adviseren. Onze adviseur vastgoedontwikkeling Matthijs Höppener, was in staat om al onze specialisten uit te dagen om met zo min mogelijk onderzoek, zo goed mogelijk alle risico’s, kosten en gevolgen voor de exploitatie in kaart te brengen. Van bodem tot luchtkwaliteit, van geluid tot ecologie: het is mede dankzij deze specialisten dat dit unieke plan gerealiseerd kan worden.” >>

De Cartesius-driehoek in feiten:

  • De gebiedsontwikkeling is een samenwerking tussen MRP Development
  • en Ballast Nedam Development.
  • De Cartesiusdriehoek is een 14 hectare groot voormalig NS-terrein. 
  • Het consortium realiseert er 2.510 koop- en huurwoningen in de wijk, waarvan minimaal 25% sociale huurwoningen. 
  • Het nieuwe gebied wordt duurzaam, groen, verkeersarm en krijgt de uitstraling van een park met veel groen en wandelplaatsen.
  • De wijk stimuleert het gebruik van de fiets en het openbaar vervoer.
  • Energie, water en gebruikte materialen in de nieuwe wijk zijn duurzaam. 
  • De voormalige busremise en werkplaats van de NS, het CAB-gebouw,
  • wordt de centrale ontmoetingsplek van de wijk.
  • Kijk voor meer info op: www.cartesiusdriehoek.nl. 

Over Blue Zones
Blue Zones zijn vijf gebieden in de wereld – Okinawa, Nicoya, Loma Linda, Sardinië en Ikaria – waar veel inwoners uitzonderlijk lang en in goede gezondheid leven. Al deze gebieden delen negen gemeenschappelijke kenmerken. Door een artikel in de National Geographic (‘The Secrets of a Long Life’: Dan Buettner) kwamen deze in 2005 onder de aandacht. Meer weten? Check www.bluezones.com.