Naam: Ernst Koomen
Is: senior adviseur Vergunningen & Processen.
Werkt bij Antea Group sinds: 1988.
Warm hart voor de aarde: “Al van kleins af aan. Ik kom uit een natuurnest. Een van mijn broers is bioloog, een andere vogelaar. In onze familie groeps-app komen heel wat vreemde beesten voorbij.”
“Aardwarmte vind ik een prachtige alternatieve energiebron. Mooi is dat onze jarenlange ervaring met gas- en olieboringen nu goed van pas komt. Sterker nog, de aanleg van de locatie is vrijwel identiek. Er komen twee putten naast elkaar, elk van zo’n drie kilometer diep. In de ene put wordt het warme water opgepompt. In de andere –soms wel twee kilometer verderop– geven we het afgekoelde water terug aan de aarde. De warmte winnen we via een warmtewisselaar. Om warmteverlies te voorkomen, plaats je de boorlocatie het liefst naast de plek waar de energie nodig is. In Voorne bij de tuinbouwkassen, in Delft bijvoorbeeld bij de warmtekrachtcentrale van de universiteit.
Als projectleider stuur ik alle deelonderzoeken aan en ja, daarvoor lees ik heel wat af. Zo’n veertien rapporten per project, elk van minimaal dertig pagina’s. Over bijvoorbeeld archeologie, stikstof, de bodem en geluid. In Voorne waren de stikstofonderzoeken het spannendst. Sinds de uitspraak van de Raad van State moet de berekening op 0,0 uitkomen. En dat is gelukt. Bijvoorbeeld door te kiezen voor een elektrische boorinstallatie en bemalingspompen. Een flinke puzzel. Bij dit soort projecten komt zoveel kijken, dat blijft fascinerend. Ik ben op geen van de terreinen specialist, maar kan overal over meepraten.”
Naam: Jorrit de Jong
Is: projectingenieur Milieu.
Werkt bij Antea Group sinds: 2009.
Warm hart voor de aarde: “Heerlijk om op locatie, in de buitenlucht, het leidingtracé uit te stippelen. Als jochie speelde ik al in zandbulten, waarna mijn moeder me direct onder de koude douche duwde.”
“Mijn team en ik zijn verantwoordelijk voor de opzet van het warmtenet. Ofwel, het leidingtracé tussen de warmtebron en de aansluiting bij de gebruikers. In Voorne zijn dit de kassen. Het spannendste moment is de test op locatie: is de warmtebron rendabel? Zo ja, dan moet er razendsnel gestart worden met de aanleg. Daarom heb ik graag alle onderzoeken, vergunningen en andere akkoorden rond vóórdat de boring klaar is.
Ons traject duurt lang, ongeveer een jaar. Het ontwerp van de ondergrondse infrastructuur is één, maar het omgevingsmanagement vormt een minstens zo grote klus. Voor het warmtenet in Voorne hebben we weinig openbare ruimte, dus moeten we ook uitwijken naar grond van particulieren. Ga maar na hoe mensen reageren als er een leiding in hun tuin wordt aangelegd. Dat betekent: iedereen op tijd informeren, luisteren, oplossingen bieden én goed je huiswerk doen. De Omgevingsscan van Antea Group helpt daarbij. Voor het waterschap had ik bijvoorbeeld alle omgevingsaspecten op één tekening gezet. Van natuurwaarden en archeologische dubbelbestemmingen tot de bodemopbouw. Zo’n partij voelt zich direct serieus genomen, tijdens de meeting ontstond het draagvlak al.
Als techneut houd ik van de complexiteit van de engineering. Toch krijg ik pas écht een kick als alle omgevingspartijen ‘ja’ zeggen. Je kunt wel negentig procent akkoord hebben, maar zonder de overige tien procent komt er niets van de grond. Of eigenlijk ín de grond.”
Naam: Rinske Pollema
Is: adviseur Geluid.
Werkt bij Antea Group sinds: 2019.
Warm hart voor de aarde: “Ik ben opgegroeid op een boerderij, waar ik nog een dag in de week werk. Het heeft me altijd geboeid hoe het landschap zich ontwikkelt. En wie bepaalt wat er wel en niet mag.”
“Wat de één irritant vindt, hoort een ander vaak niet eens. Dat maakt geluid zo fascinerend, zeker bij complexe bouwprojecten. Ik onderzoek of al het geluid binnen de normen ligt. En zo niet, hoe dat wel kan lukken. De hele boorlocatie (boortoren, kranen, vrachtwagens en gebouwen) modelleer ik in Geomilieu, een speciaal visualisatieprogramma. Sommige geluidstypen, zoals heien, vinden mensen extra vervelend, dus die tellen zwaarder mee.
Geothermie is voor mij vrij nieuw, dus interessant om bijzondere geluidsbronnen uit te zoeken. Waar komt het geluid van de boortoren vandaan, bijvoorbeeld? Op maaiveldniveau, op acht meter of op twaalf meter hoogte? En wat is het effect van de bodem? In Voorne ligt de locatie op zachte plattelandsgrond, maar de kassen zorgen juist weer voor verharding. Daardoor kan het geluid verder dragen, terwijl diezelfde kassen juist een ‘buffer’ bieden voor woningen verderop. En ja, soms hebben we discussies. Stel, om geluid te verminderen is het beter om vrachtwagens een andere route te laten rijden. Of om een bepaalde bron twintig meter verderop te zetten.
Maar er spelen natuurlijk meer aspecten dan alleen geluid. Samen kijken we naar handige oplossingen. Dat gepuzzel vind ik ook het leukste. Ik houd van tekenen, maar hoe krijg je de locatie ook écht werkend? Daar gaat het om.”
Naam: Theo Jorritsma
Is: coördinator Voorbereidingen.
Werkt bij Antea Group sinds: 1990.
Warm hart voor de aarde: “Ik kom uit een bouwgezin. Mijn broers kozen voor de bouw, ik ging aanvankelijk voor de landbouw. Want alles begint bij de bodem, toch?"
Mensen in mijn omgeving reageren positief verrast als ik over aardwarmte vertel. Want heel eerlijk, op verjaardagen kreeg ik eerder soms best kritische vragen over gasboringen. Mooi is wel: de bouwlocatie voor aardwarmte is dezelfde als bij gas- en olieboringen, waar we al dik dertig jaar ervaring in hebben. Al eerder verzorgde ik de calculatie voor geothermieprojecten, zoals voor WarmteStad Groningen. Voor het geothermieproject in Voorne won Antea Group voor het eerst de realisatie, dus die begeleid ik nu ook.
Mijn team en ik berekenen alles. Tot in de details. Zoals de twee conductorbuizen van 61 centimeter bij 60 meter, die de bovenste bodemlaag beschermen tijdens het boren. Of de boorkelder – een verdiepte werkkamer – van 4 bij 2 en 1 meter hoog, of de hemelwaterput van 10 bij 2,4 meter, die overtollige boorvloeistof en regenwater opvangt. Om maar eens wat te noemen.
Maar ook al het zand: we graven drieduizend kubieke meter grond af en storten dezelfde hoeveelheid aan schoon zand terug. Dat had ik nauwkeurig berekend, zei de uitvoerder laatst tegen me. Ja, dat is natuurlijk de sport. Fouten kosten tenslotte geld. Wat ik het leukste vind aan het project in Voorne? Dat we ook bouwen. Elke week neem ik een kijkje op de locatie. Dan zie ik ineens wat ik achter mijn computer heb berekend en komen de cijfers tot leven.”
Naam: Ernst Koomen
Is: senior adviseur Vergunningen & Processen.
Werkt bij Antea Group sinds: 1988.
Warm hart voor de aarde: “Al van kleins af aan. Ik kom uit een natuurnest. Een van mijn broers is bioloog, een andere vogelaar. In onze familie groeps-app komen heel wat vreemde beesten voorbij.”
“Aardwarmte vind ik een prachtige alternatieve energiebron. Mooi is dat onze jarenlange ervaring met gas- en olieboringen nu goed van pas komt. Sterker nog, de aanleg van de locatie is vrijwel identiek. Er komen twee putten naast elkaar, elk van zo’n drie kilometer diep. In de ene put wordt het warme water opgepompt. In de andere –soms wel twee kilometer verderop– geven we het afgekoelde water terug aan de aarde. De warmte winnen we via een warmtewisselaar. Om warmteverlies te voorkomen, plaats je de boorlocatie het liefst naast de plek waar de energie nodig is. In Voorne bij de tuinbouwkassen, in Delft bijvoorbeeld bij de warmtekrachtcentrale van de universiteit.
Als projectleider stuur ik alle deelonderzoeken aan en ja, daarvoor lees ik heel wat af. Zo’n veertien rapporten per project, elk van minimaal dertig pagina’s. Over bijvoorbeeld archeologie, stikstof, de bodem en geluid. In Voorne waren de stikstofonderzoeken het spannendst. Sinds de uitspraak van de Raad van State moet de berekening op 0,0 uitkomen. En dat is gelukt. Bijvoorbeeld door te kiezen voor een elektrische boorinstallatie en bemalingspompen. Een flinke puzzel. Bij dit soort projecten komt zoveel kijken, dat blijft fascinerend. Ik ben op geen van de terreinen specialist, maar kan overal over meepraten.”
Naam: Jorrit de Jong
Is: projectingenieur Milieu.
Werkt bij Antea Group sinds: 2009.
Warm hart voor de aarde: “Heerlijk om op locatie, in de buitenlucht, het leidingtracé uit te stippelen. Als jochie speelde ik al in zandbulten, waarna mijn moeder me direct onder de koude douche duwde.”
“Mijn team en ik zijn verantwoordelijk voor de opzet van het warmtenet. Ofwel, het leidingtracé tussen de warmtebron en de aansluiting bij de gebruikers. In Voorne zijn dit de kassen. Het spannendste moment is de test op locatie: is de warmtebron rendabel? Zo ja, dan moet er razendsnel gestart worden met de aanleg. Daarom heb ik graag alle onderzoeken, vergunningen en andere akkoorden rond vóórdat de boring klaar is.
Ons traject duurt lang, ongeveer een jaar. Het ontwerp van de ondergrondse infrastructuur is één, maar het omgevingsmanagement vormt een minstens zo grote klus. Voor het warmtenet in Voorne hebben we weinig openbare ruimte, dus moeten we ook uitwijken naar grond van particulieren. Ga maar na hoe mensen reageren als er een leiding in hun tuin wordt aangelegd. Dat betekent: iedereen op tijd informeren, luisteren, oplossingen bieden én goed je huiswerk doen. De Omgevingsscan van Antea Group helpt daarbij. Voor het waterschap had ik bijvoorbeeld alle omgevingsaspecten op één tekening gezet. Van natuurwaarden en archeologische dubbelbestemmingen tot de bodemopbouw. Zo’n partij voelt zich direct serieus genomen, tijdens de meeting ontstond het draagvlak al.
Als techneut houd ik van de complexiteit van de engineering. Toch krijg ik pas écht een kick als alle omgevingspartijen ‘ja’ zeggen. Je kunt wel negentig procent akkoord hebben, maar zonder de overige tien procent komt er niets van de grond. Of eigenlijk ín de grond.”
Naam: Rinske Pollema
Is: adviseur Geluid.
Werkt bij Antea Group sinds: 2019.
Warm hart voor de aarde: “Ik ben opgegroeid op een boerderij, waar ik nog een dag in de week werk. Het heeft me altijd geboeid hoe het landschap zich ontwikkelt. En wie bepaalt wat er wel en niet mag.”
“Wat de één irritant vindt, hoort een ander vaak niet eens. Dat maakt geluid zo fascinerend, zeker bij complexe bouwprojecten. Ik onderzoek of al het geluid binnen de normen ligt. En zo niet, hoe dat wel kan lukken. De hele boorlocatie (boortoren, kranen, vrachtwagens en gebouwen) modelleer ik in Geomilieu, een speciaal visualisatieprogramma. Sommige geluidstypen, zoals heien, vinden mensen extra vervelend, dus die tellen zwaarder mee.
Geothermie is voor mij vrij nieuw, dus interessant om bijzondere geluidsbronnen uit te zoeken. Waar komt het geluid van de boortoren vandaan, bijvoorbeeld? Op maaiveldniveau, op acht meter of op twaalf meter hoogte? En wat is het effect van de bodem? In Voorne ligt de locatie op zachte plattelandsgrond, maar de kassen zorgen juist weer voor verharding. Daardoor kan het geluid verder dragen, terwijl diezelfde kassen juist een ‘buffer’ bieden voor woningen verderop. En ja, soms hebben we discussies. Stel, om geluid te verminderen is het beter om vrachtwagens een andere route te laten rijden. Of om een bepaalde bron twintig meter verderop te zetten.
Maar er spelen natuurlijk meer aspecten dan alleen geluid. Samen kijken we naar handige oplossingen. Dat gepuzzel vind ik ook het leukste. Ik houd van tekenen, maar hoe krijg je de locatie ook écht werkend? Daar gaat het om.”
Naam: Theo Jorritsma
Is: coördinator Voorbereidingen.
Werkt bij Antea Group sinds: 1990.
Warm hart voor de aarde: “Ik kom uit een bouwgezin. Mijn broers kozen voor de bouw, ik ging aanvankelijk voor de landbouw. Want alles begint bij de bodem, toch?"
Mensen in mijn omgeving reageren positief verrast als ik over aardwarmte vertel. Want heel eerlijk, op verjaardagen kreeg ik eerder soms best kritische vragen over gasboringen. Mooi is wel: de bouwlocatie voor aardwarmte is dezelfde als bij gas- en olieboringen, waar we al dik dertig jaar ervaring in hebben. Al eerder verzorgde ik de calculatie voor geothermieprojecten, zoals voor WarmteStad Groningen. Voor het geothermieproject in Voorne won Antea Group voor het eerst de realisatie, dus die begeleid ik nu ook.
Mijn team en ik berekenen alles. Tot in de details. Zoals de twee conductorbuizen van 61 centimeter bij 60 meter, die de bovenste bodemlaag beschermen tijdens het boren. Of de boorkelder – een verdiepte werkkamer – van 4 bij 2 en 1 meter hoog, of de hemelwaterput van 10 bij 2,4 meter, die overtollige boorvloeistof en regenwater opvangt. Om maar eens wat te noemen.
Maar ook al het zand: we graven drieduizend kubieke meter grond af en storten dezelfde hoeveelheid aan schoon zand terug. Dat had ik nauwkeurig berekend, zei de uitvoerder laatst tegen me. Ja, dat is natuurlijk de sport. Fouten kosten tenslotte geld. Wat ik het leukste vind aan het project in Voorne? Dat we ook bouwen. Elke week neem ik een kijkje op de locatie. Dan zie ik ineens wat ik achter mijn computer heb berekend en komen de cijfers tot leven.”
